Treincoupé - Nieuw Blurbboek en expositie Jaap Bijsterbosch

Jaap Bijsterbosch is een van die fotografen die je goed in de gaten kan houden door veel naar zijn weblog te gaan. Daar zie je allerlei series foto's ontstaan en op een goed moment exposeert hij zo'n serie. Bijvoorbeeld: de Diemerlandschappen. Zeer onlangs las ik dat zijn serie Treincoupé in een Blurbboek was samengevat. En er is een raamexpositie bij Studio Franjo in Amsterdam, vanaf vandaag, 5 maart,  tot 11 april.

Even wat vragen aan Jaap.
Wanner ben je met die treinfoto's begonnen?  En wist je toen al meteen dat het een langlopend project zou kunnen worden?
"Op een dag zat ik in de trein en zag tegenover me allemaal slapende mannen. Het leek wel een toneelstuk. Ik had een camera bij me, en voordat ik het wist had ik de situatie gefotografeerd. Al snel ging ik geen trein meer in zonder camera.
Soms ga ik de trein in, uitsluitend met het doel om te fotograferen.
Om op het tweede deel van je vraag te antwoorden, nee dat ik wist ik niet. En ik ben er ook nog niet klaar mee, de expositie en het bijbehorende boek zijn een tussenstation, even de benen strekken. Hierna wil ik verder gaan en meer dan eerst ook letten op de bijzondere en snel verandererende lichtval, zoals die zich vaak in de treincoupé afspeelt."

Ik vroeg me af hoe je te werk gaat. Weten alle gefotografeerden dat ze onderweg
door jou gefotografeerd worden?
"Ik fotografeer met een verborgen camera. Dit om de situatie niet te beïnvloeden. Wel vertel ik vaak achteraf dat ik foto’s heb gemaakt. De meeste reacties zijn positief. Als iemand duidelijk niet wil, dan maak of gebruik ik de foto niet.
Als men niet wil, is het meestal uit een angst de privacy te verliezen. Hoewel ik dat persoonlijk onzin vindt, immers men heeft geen privacy in een publieke treincoupé, respecteer ik dat. 
Het komt ook voor dat mensen al opstappen, voordat ik überhaupt een vraag kan stellen.
Hoe ik verborgen  fotografeer? Tja, keukengeheimen… Wel met een cameraatje wat ik er speciaal voor hebt gekocht."

Als mensen het in de gaten krijgen, wat gebeurt er dan? Ik kan me zo maar
voorstellen dat je wel een paar leuke verhalen hebt.
"Mensen hebben het eigenlijk nooit in de gaten, mijn systeem van verborgen camera werkt goed…… De leukste was in Zwitserland. Een wat oudere vrouw geloofde het pas toen ze foto zag. Ze kon zich niet voorstellen dat ik een foto had gemaakt. Ein Photo von mir? Ach Mensch, Ich bin jah viel zu alt.
Negatieve reacties zijn er weinig en ik vergeet ze zo snel mogelijk.


Je treint nogal wat af, zie ik.  Zijn de foto's op heel veel verschillende plekken gemaakt of is de bulk op een vast traject gemaakt?
"De foto’s zijn overal in Nederland gemaakt, en ook in Zwitserland, België, Duitsland, Engeland, Polen, Italië. De trein is mijn favoriete vervoermiddel.

En probeer je ALTIJD een foto te maken, of maar af en toe?
"Meestal wil ik foto’s maken. Niet altijd gebeurt er wat. Als ik met de trein ga neem ik meestal mijn treincamera mee."

Je wilt, zeg je op je weblog, een soort fictieve treinreis maken. Waar voert die heen?
"Waarheen, geen idee. Eeuwige Roem? Alle gekheid op een stokje: Wat zich
afspeelt in de trein is beschouw ik als een film met als titel: Onderweg. Een waar dat precies is…. Ik vind het onderweg zijn ook veel interessanter dan het aankomen."


Raamexpositie Studio Franjo:
5 maart 2010 tot en met 11 april 2010.
2-e van der Helststraat 1073 AH Amsterdam
Open:             9 tot en met 23 uur, dagelijks.