zaterdag 25 mei 2013

Aard (Zuurkool)




Aard (Zuurkool)

Speelde zich wel dik 25 jaar geleden af, toch weet ik het nog als de dag van gisteren, ik was erbij, heb het zo bijzonder gevonden, dat het in mijn bol zit en op papier moet...

Aard woonde in een klein huisje voor ouderen en alleenstaanden, bijna dagelijks kwam ik langs zijn huisje in het Leusderkwartier in Amersfoort. Aard zat altijd aan tafel een shagje te roken en ook altijd zijn hoed op.
Volgens mij sliep Aard daar ook mee, want zijn hoed was nogal vet, laten we zeggen, niet één keer schoongemaakt in al die jaren.

Aard reed in een invalidenwagen, met van die pedalen van voren, waar hij aan moest slingeren om vooruit te komen. Aard miste een been, als hij zijn kunstbeen niet om had, lag de stomp op een kussen op zijn zitting van de invalidenwagen. Aard was vaste klant van de slagerij, waar ik achter de toonbank stond, bleef hij buitenstaan, dan ging ik naar hem toe en nam zijn bestelling op, altijd een schouderkarbonade, een speklapje en een balletje gehakt. Had hij zijn kunstpoot aan, zoals hij dat noemde, dan strompelde hij de winkel in en bestelde zelf, wel onder het genot van een aantal plakjes worst, daarom deed hij regelmatig toch zijn poot aan, die worst wilde hij niet missen.

Als ik zijn bestelling buiten bracht, keek hij altijd eerst in het tasje met vlees en vroeg: “Is dat alles wat ik erbij krijg aan worst;-)?”

Aard had de bijnaam ‘zuurkool’ in de volkswijk... dit vanwege een hard borstelig en warrig snorretje onder zijn neus. Als Aard verkouden was, dat gebeurde nogal eens, hing er veelal een flinke klodder opgedroogde of nog net natte klefferige snot in zijn snor.

Aard had natuurlijk als man ook zo zijn behoefte, vlakbij de slagerij was een hoekpand waar de dames van lichte zeden hun brood verdiende op de bovenste etage. Twee keer in de maand ging Aard naar de hoeren. Wanneer dat was kon iedereen in de wijk zien, dan stond Aard zijn invalidenwagen geparkeerd voor het pand!  Van horen zeggen werd Aard de trap op gedragen, anders kon hij niet boven komen.

Op zaterdag was het vroeg druk in de slagerij, de meeste mannen werden met een lijstje naar de slager gestuurd door moeder de vrouw, in de winkel werd de week doorgesproken, dat ging gepaard met de nodige humor tegenover elkaar, het was vaak compleet volkstoneel.. veelal moest ik even mijn mes wegleggen, anders kwamen er ongelukken van. Ik lag dan dubbel van het lachen over mijn hakblok.

Aard kwam ook tegen die tijd dat de mannen zich te goed deden aan een grote schaal met warme paardenworst, die op de toonbank stond om de wachttijd wat te veraangenamen. Dan kreeg hij meestal de volle laag met lol over zich heen, vooral als hij bij de hoeren was geweest, de mannen hadden natuurlijk zijn kar zien staan. Zolang Aard van de schaal met worst snoepte, deed het hem niets, gleed allemaal van hem af, wel de opmerking van: ”Wat ik daar doe, krijg jij thuis niet.” Nou, dan moest Aard met de billen bloot wat hij dan wel kreeg;-)

Ik mocht Aard portretteren in zijn huisje, aan tafel daar waar hij steevast zat met altijd zijn hoed op... een summier ingericht kamer, waar net een kast, een tafel en wat stoelen inpasten. Achter Aard een grote sound machine en aan de muur een kale plek, getekend door jarenlang niet te behangen. Waar eens iets anders had gehangen, maar nu opgevuld was met een kleine foto. Heel bescheiden vroeg ik wat hij daar had weggehaald, “Jongen.” zei Aard, “Je mag veel weten, zelfs dat ik naar de hoeren ga, dat interesseert mij geen reet! Sommige dingen doen pijn, elk huisje heeft zijn kruisje, hier praat ik liever niet over...”

Dat moet je dan maar zo laten, respecteren, je kan ook te nieuwsgierig zijn. Integriteit van de mensen die ik portretteer staat boven alles. Toch, als ik weer eens binnen kwam, ging mijn blik naar die plek...

Willem



donderdag 2 mei 2013

Het ochtend ritueel.

                                 

 
                             






Het ochtend ritueel.

De slagerij was in de zomer periode om 7.00 uur beginnen, voorjaar ,herfst en winter 7.30 uur. Mits de instellingen en horeca niet extra bestelden en er worst werd gemaakt , dan was het soms 6.00 uur starten, dat 6 dagen per week tot 18.00 uur, het begin van de avond, dan ging de winkel dicht. Martha de buurvrouw aan de overkant van de slagerij wist dat precies, Martha was geestelijk niet in orde, in de loop van de jaren werd dat steeds erger, ze was getrouwd met Sam en had kinderen. Zodra het licht aanging en de winkel deur open was klonk na een minuut of vijf de winkelbel , Ik hoefde niet te raden wie zo vroeg de eerste (klant) was, Martha dus! Slager…. Hallo Slager! Ha die Martha, weer vroeg op vandaag, ja slager de moffen waren er vannacht, als ze in de winkel komen pak je een mes hoor! Jazeker Martha we zijn bewapend hier tot op onze tanden . Mag ik een plakkie wors...(t) slager, Martha had geen gebit in, dat was goed hoorbaar, geen leverwors..(t) hoor daar moet ik van spugen! Nee Martha dat weet ik, de winkel is nog schoon, dat willen we graag zo houden.

Martha kreeg een stukje paarden worst. Als altijd ging Martha even op de kruk zitten en het stukje worst werd zonder tanden verorberd of dat het eersteklas kaviaar was! Je hoeft niet bang voor mij te zijn hoor, ze zeggen dat ik gek ben! Maar ik doe niets hoor… nee Martha ik ben niet bang hoor. Ik zal voor je bidden slager, lief van je Martha.. Krijg ik nog een stukkie wors(t) slager, nou vooruit Martha nog eentje dan, geen leverwors.. (t) hoor daar moet ik van spugen. Opnieuw het ritueel van het verorberen zonder het gebit.. Het werk ging ondertussen gewoon door, de toonbank moest worden vol gesneden. Ik ga straks met de bus, slager daar mag ik gratis in, door heel Amersfoort. Soms val ik dan in slaap en word de chauffeur boos, maar ik doe niemand kwaad hoor. Nou slager ik ga weer, dat is goed Martha ga lekker naar huis toe, het is niet ver voor je, als de moffen maar niet komen slager! Ik denk het niet Martha..

Dit ochtend ritueel heeft wat jaartjes geduurd , soms sliep Martha voor een lange tijd .Als ik haar dan miste in de vroege ochtend uren wist ik wat er gaande was. Later is Martha verhuisd naar een straat verder op in de wijk, dan kwam ze niet zo vroeg maar geregeld door de week is langs op wisselende tijden, ook al stonden er klanten het hele ritueel speelde zich dan weer af zoals ik het heb beschreven. Later heb ik aan haar man Sam gevraagd of ik ze beiden mocht portretteren, Sam vond dat wel een goed idee, je weet maar nooit, staan we toch samen op de foto Slager! Als ik terug denk speelde dit alles zo’n 33 jaar geleden, was net een jaartje aan het fotograferen.

Willem.